İnsan adenovirüsleri ekseriyetle gözleri yahut üst ya da alt teneffüs yollarını etkileyen bir virüs olarak tanımlanıyor. Hafif yahut şiddetli hastalılara neden olabilen adenovirüs enfeksiyonları genel olarak soğuk algınlığı, kırmızı göz, zatürre ve akut bronşit üzere rahatsızlıklarla kendisini muhakkak ediyor.
Adenovirüs enfekiyonları, çoklukla yakın şahsî temas yoluyla şahıstan bireye bulaşabiliyor. Lakin enfekte bir hastanın tedbir almadan öksürmesi yahut hapşırmasıyla birlikte hava yoluyla yahut hastaların olduğu ortamlarda virüsün olduğu alanlara dokunulan ellerin yıkanmadan ağız, burun yahut gözlere temas edilmesi ile de bulaşabiliyor.
SON AYLARDA ARTIŞ VAR
Son olarak, Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Kısmı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Mine Başıbüyük, son aylarda çocuklarda adenovirüs hadiselerinde artış gözlemlendiğini belirtti.
Başıbüyük, adenovirüsün, boğaz ağrısı, ateş, kusma, ishal, karın ağrısı üzere belirtilerle ilerlediğini kaydederek şunları söyledi:
“Viral enfeksiyon adenovirüsler göz kapaklarından, teneffüs yollarına, bağırsaklardan mesaneye kadar değişik beden bölgelerini tutarak farklı klinik tabloya yol açabiliyor. Hastalık, bağışıklığı zayıf olan çocuklarda ve bebeklerde ise ağır seyrediyor ve hayatı tehdit eden güç bir enfeksiyon haline dönüşüyor. Hastalığın kuluçka mühleti 2 gün ila 2 hafta sonrasında hastalık kendini gösteriyor.”
BURUN AKINTISI, HAPŞIRIK VE BOĞAZ AĞRISINA DİKKAT
Adenovirüslerin belirtileri hakkında bilgi veren Başıbüyük, “Adenovirüslerin semptomlarında sıklıkla üst teneffüs yolu enfeksiyonu belirtileri ile karşılaşıyoruz. Burun akıntısı, hapşırık, boğaz ağrısı ve yutmada zorluk görülebiliyor. Konjonktivit, bronşiolit, zatürre, orta kulak enfeksiyonu yahut ateş ortaya çıkabiliyor. Boğmaca üzere sert öksürük de görülebilir. Gözlerde kanlanma ve kızarıklık yapabilir, lakin görmeyi etkilemez. Birtakım çeşitleri barsakları etkileyerek karın ağrılarına, kusma ve ishale yol açar. Mesaneyi etkilerse idrarda kan görülebilir ve idrar yaparken ağrıya neden olabilir. Çok nadiren de menenjit ve ensefalite de neden olabilir” dedi.
EL YIKAMAK, YAYILIMI ENGELLİYOR
Başıbüyük, bilhassa adenovirüs enfeksiyonlarının okullarda yaygın olduğunu ve bu periyotta çocuklara sık sık el yıkama alışkanlığının kazandırılması gerektiğine vurgu yaparak, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Sık el yıkama ve hasta çocuğun başka çocuklarla temasının engellenmesi adenovirüs enfeksiyonunun yayılımını pürüzler. Çocuktan çocuğa temas ile bulaşmayı sağlayan oyuncak üzere nesnelerin temizlenmesi ve dezenfeksiyonu sağlanması gerekir. Yüzme havuzlarının uygun halde klorlanması ve dezenfekte edilmesi kıymetlidir. Virüs eline bulaşmış bir kişinin banyoyu kullanması diğerine da bulaştırıcıdır; ellere bulaşan virüsün göz yahut ağız ile teması şahsa adenovirusun bulaşmasına yol açar. 6 ay ve 2 yaş ortasındaki kreş çocuklarında bulaş ihtimali daha yüksektir.”
‘ANTİBİYOTİK ADENOVİRÜSLERE KARŞI ETKİSİZDİR’
Çocuk tabiplerinin birçok vakit muayene ve semptomlara bakarak teşhis koyabildiğini aktaran Başıbüyük, “Adenovirüsü gösteren testler bulunuyor. Lakin özel bir tedavisi olmadığı için testin çocuğun tedavisine yararı olmayacaktır. Gerekli görülürse boğaz yahut gözdeki sekresyonlardan, kan, idrar ve kakadan örnek alınıp virüs saptanabilir. Bu sayede gereksiz antibiyotik kullanımını engellemiş olunur. Zira antibiyotik adenovirüslere karşı etkisizdir” değerlendirmesinde bulundu.
İSHALİ OLAN ÇOCUĞA PROBİYOTİK VE ÇİNKO DAYANAĞI
Başıbüyük, Adenovirüs enfeksiyonlarının özel bir tedavisinin olmadığını söz ederek, şunları kaydetti:
“Adenovirüs enfeksiyonlarının birçok hafif semptomlara neden oluğu için hiç tedavi gerektirmeyebilir. Tedaviye gereksinim olduğunda, hekimler semptomları hafifletmek için ilaç önerebilir. Hafif enfeksiyonları olan hastalara yatak istirahati, izolasyon, sık el yıkama, ateş düşürücü ilaçlar ve bol sıvı tüketmesi önerilir. Konjonktivit için yapay gözyaşı damları, burun akıntısı ve tıkanıklığı durumunda serum fizyolojik ve dekonjestan ilaçlar önerilebilir.
İshali olan çocuğa probiyotik ve çinko takviyesi vermek uygun olur. Yeniden çocuğun sağlıklı beslenmesine dikkat etmek bağışıklığını güçlendirecektir. Kâfi beslenemeyen ve sıvı kaybı oluşan çocuklara serum tedavisi verilebilir. Oluşan şikayetlere yönelik destekleyici tedavi ile sıvı, probiyotik ve beslenme dayanağı verilebilir.
Öksürük ve gözdeki enfeksiyon çoklukla daha uzun sürer lakin öbür bulgular birkaç günde düzelebilir. Komplikasyonlar ise genelde bağışıklık sistemi zayıf çocuklarda ve küçük bebeklerde görülür. Bu komplikasyonların içinde teneffüs yetmezliğine yol açabilen zatürre, çoklu organ yetmezliği ve vefat görülme ihtimali bulunuyor.”
Cumhuriyet
