Doğalgaz fiyatlarına 1 Nisan 2022 prestijiyle artırım yapıldı. Konutlarda kullanılan doğalgazın ünite fiyatında yüzde 35, elektrik üretimi için kullanılan doğalgazın ünite fiyatında yüzde 44,30, elektrik üretimi dışında kullanılan doğalgazın ünite fiyatında ise yüzde yapılan 50 artış yurttaşların ve muhalefetin büyük reaksiyonuna yol açtı.
Artırımın akabinde Boru Sınırları İle Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) Genel Müdürü Burhan Özcan’dan bir açıklama geldi. Güç piyasalarının bilhassa son iki yılda 50 yıldır yaşamadığı kadar olayı yaşadığına belirten Özcan, şöyle devam etti:
“Özellikle pandeminin tesiriyle üretim tesislerinde çok önemli meseleler yaşandı. Bizim tedarik kanallarımızda da bu sorunlarla her gün karşılaşmaktayız. Bunun sebebi, pandemide yapılması gereken planlı bakımlar büyük ölçüde, bilhassa yurt dışında yapılmadı. Kimi yükümlülüklerini yerine getiremeyen tedarikçilerle sık sık karşılaşıyoruz. Bu sorun Avrupa için de geçerli. Nijerya’dan tutun Avustralya, Rusya, Norveç, Hollanda üzere üretim merkezlerini değerlendirdiğimizde çabucak hemen tamamında üretim noktalarında önemli sorunlar yaşanıyor. Siber hücumları bunların üzerine eklediğinizde sahiden çok kaotik bir devri geride bırakmış olmayı umuyoruz. Bunun üzerine Ukrayna-Rusya ortasındaki mevcut durum da güç piyasaları üzerinde özellikle Avrupa’da önemli sorunları beraberinde getirdi. Bunun fiyatlara da çok önemli yansımaları oldu.”
“BİZ DE MEMNUN DEĞİLİZ”
Gaz fiyatlarının 12 kata yakın artmasına karşın devletin bilhassa konut ve küçük işletmelerde önemli dayanak sağladığını öne süren Özcan, şunları kaydetti:
“Özellikle Avrupa tarafıyla karşılaştırdığımızda inanılmaz fiyat farklılıkları var. Bugün maalesef üzülerek… Biz de natürel bu fiyat artışından keyifli değiliz, yapmak zorunda mıydık? Evet yapmak zorundaydık. Sonuçta devletimiz de kendi bütçesini dikkate alarak bu takviye programını açıklıyor ve bu doğrultuda fiyat düzeneklerini ortaya koyuyoruz. Burada şöyle bakmak lazım olaya; doğalgaz piyasa içinde birebir petrol ya da altın üzere kıymetlendirilmesi gereken bir kaynak. Altın ons başına 1935 dolarsa, Almanya’ya gittiğimizde de Türkiye’de de İtalya’da da birebirdir. Bu fiyat düzeneği kendi içinde memleketler arası emtia piyasalarıyla birlikte hareket ediyor. Yapmış olduğumuz fiyat artışlarının hala önemli takviyeleri de barındırdığını net bir biçimde tabir edelim. Devletimizin konutlara katkısı yüzde 76 mertebesinde. Bu katkı çok bedelli ve değerli.”
AVRUPA ÜLKELERİYLE KIYASLADI
Özcan, Türkiye’deki durum üzerine Avrupa ülkelerinde uygulanan tarifeleri lisana getirip “Avrupa’da tüketiciler üzerinde çok önemli baskılar var. Çok yakın bölgeler prestijiyle baktığımızda Bulgaristan’daki satış fiyatı 17 lira seviyesinde. Bizim 5,5 kat üstümüzde bir fiyatla doğal gaz kullanıyor konutlar. Berlin’de bir metreküp fiyatı 29 lira. Amsterdam doğal gaz ticaretinin en fazla hayat bulduğu merkezdir. Burada 34 lira” tabirlerini kullandı.
“YERLİ GAZLA ÇOK FARKLI OLACAK”
Türkiye’nin doğal gazın yüzde 99’unu ithal ettiğini lisana getiren Özcan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“2023’te yerli gazımızın sisteme girişiyle çok daha farklı olayları konuşacağız. Burada fiyatı belirleyici olan piyasadır. Doğal gazın Avrupa’da ve dünyada belirlenen fiyatlarından bağımsız hareket etmeniz mümkün değil. Bizim uzun vadeli kontratlarımızın getirdiği birtakım avantajlarımız var. Bunu tüketicilere olumlu formda yansıtıyoruz. Devletin yüzde 76’lık takviyesi, yüzde 35 oranında mecburî olarak yapmak durumunda olduğumuz fiyat artışına karşın yüzde 70 seviyesindedir. Avrupa’da gelir seviyesi farklı evet ancak orada bile şu anda tüketiciler önemli zahmet içinde. Her ülke vergiden tutun ferdî manada destekleme düzenekleriyle aylık güç destekleme fonları ortaya koyuyorlar.”
Cumhuriyet
